ရင့္က်က္ေသာ စိတ္ (အပိုင္းတစ္)
2:15 AM Posted In Education Edit This 0 Comments »
လူ ့အဖြဲ ့အစည္းတခုမွာ အႏၱရာယ္အရွိဆံုးသူေတြကေတာ့ သူငယ္နာမစင္တဲ့ လူႀကီးေတြပဲ ျဖစ္တယ္လို ့ နယူးေယာက္စီးတီးတကၠသုိလ္ရဲ့ ဒႆန ပါေမာကၡဟာရီအိုဗာစထရီ (Harry Overstreet ) က ေကာက္ခ်က္ခ်ပါတယ္။ အသက္အရြယ္ႀကီးေပမယ့္ စိတ္ဓာတ္နဲ ့အသိ ဉာဏ္ပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ကေလးသူငယ္တေယာက္ လိုပဲ ျဖစ္ေနတဲ့ သူေတြေၾကာင့္ လူ ့ေလာက ဟာ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ ၀ိုင္းေနရတယ္လို ့ ဆိုလိုခ်င္ပံု ရပါတယ္။ သည္လို ကေလးကလား ႏိုင္တဲ့ လူႀကီးေတြအတြက္ အေခၚအေ၀ၚေတြက မနည္းပါဘူး။ က်ပ္မျပည့္္တဲ့သူတဲ့။ အသက္ႀကီးၿပီး အခ်ိန္မစီးသူတဲ့။ မက်က္တက်က္ေပါင္မုန္ ့တဲ့။
.
လူႀကီးေတြက ကေလးသူငယ္ေတြမွာ မရွိႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားေတြကို ပိုင္ဆိုင္ေနပါတယ္။ အျမင္ သာ ဆံုးကေတာ့ ရုပ္ပိုင္ဆိုင္ရာ ခြန္အားပါ။ ကေလးငယ္တေယာက္ စိတ္ဆိုးတဲ့ အခါ ဖ်က္လို ဖ်က္ဆီးလုပ္တတ္သလိုမ်ဳိး လူႀကီးတေယာက္က စိတ္ဆိုးမာန္ဆိုး ဖ်က္ဆီးမယ္ဆိုရင္ ပ်က္စီးမွဳ ပမာဏအတိုင္းအတာဟာ ကေလး သူငယ္က လုပ္တာထက္ အမ်ားႀကီး ပိုႀကီးမား ပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူငယ္နာ မစင္တဲ့ လူႀကီးေတြဟာ ေလာကအတြက္ အလြန္ အႏၱရာယ္ႀကီး တယ္လို ့ ေျပာေနၾကတာပါ။
.
လူတေယာက္ဟာ အသက္အရြယ္ႀကီးလာတာနဲ ့အမွ် ၾသဇာရွိတဲ့သူ ျဖစ္လာပါတယ္။ မိဘတေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ ဆရာတေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္ရွင္ တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အရာရွိ တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အႀကီးအကဲ တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ တစံုတေယာက္ အေပၚမွာေတာ့ ၾသဇာရွိလာတာပါပဲ။ ၾသဇာ မရွိဘူးဆိုတဲ့ လူႀကီးဆိုတာ ရွားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူႀကီး တေယာက္ရဲ့ စိတ္ဓာတ္ဟာ အသက္အရြယ္နဲ ့အညီ ဖြံ ့ၿဖိဳးရင့္က်က္လာျခင္းမရွိဘဲ ကေလးသူငယ္အဆင့္မွာပဲ ရပ္တံ့ေနမယ္ဆိုရင္ သူ ့ၾသဇာေအာက္မွာ ရွိတဲ့သူေတြ ဘယ္ေလာက္ ဆင္းရဲႀကမလဲ။
.
အသက္အရြယ္ႀကီးလာတာနဲ ့အမွ် ပိုင္ဆိုင္မွဳေတြ မ်ားလာပါတယ္။ လက္နက္ အသံုး အေဆာင္ေတြ မ်ားျပားလာသလို မိတ္ေဆြသဂၤဟေတြ အသင္းအပင္းေတြ မ်ားျပား လာပါတယ္။ လူႀကီးတေယာက္ဟာ လက္နက္ အသံုးအေဆာင္ေတြကို အသံုးျပဳၿပီး သူ ့ရဲ့ စြမ္းအားကို ခ်ဲ ့ထြင္ႏိုင္သလို အသင္းအပင္းအဖြဲ ့အစည္းေတြမွာ ၀င္ေရာက္ျပီး တေယာက္တည္း မလုပ္ႏိုင္တဲ့ အလုပ္ေတြကို စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ သည္လို စြမ္းအားရွိတဲ့ လူႀကီး တေယာက္က ကေလးသူငယ္စိတ္ဓာတ္ေလာက္နဲ ့ ဦးေဆာင္ေနမယ္ဆိုရင္
.
သူဖန္တီးမယ့္ ေဘးအႏၱရာယ္ဟာ အကန္႔အသတ္ ရွိမွာ မဟုတ္ပါ။
.
"ေနရာမွန္ကို ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္သူရယ္လို ့ ကမၻာ့သမိုင္းမွာ သည္ေန ့အထိ အလံုအေလာက္ မရွိေသးပါဘူး" လို ့ ဂ်ီဘီ ခ်စၥဟုမ္း (G.B. Chisholm) ဆိုတဲ့ စိတ္ကုဆရာ ၀န္တေယာက္က ေျပာဖူးပါတယ္။ သူငယ္နာမစင္တဲ့ လူႀကီးေတြပဲ ေနရာယူထားတာေၾကာင့္ ေနရာမွန္ လူမွန္ ဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ရွားပါးေနရတာကို ဆိုလိုခ်င္ ပံုရပါတယ္။
.
"အတၱဟိတနဲ ့ပရဟိတကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ဒြန္တြဲဖန္တီးေပးႏိုင္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္မွဳမ်ဳိးကို ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့သူေတြ ယေန ့အထိ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရွိေသးတဲ့အတြက္ လူ႔ေလာက ဟာလည္း ကေသာင္းကနင္း ျဖစ္ေနရတယ္" လို ့ ပါေမာကၡ အိုဗာစထရိက ေျပာပါတယ္။
.
ယေန ့လူငယ္ ေနာင္၀ယ္လူႀကီး ဆိုတဲ့ စကားဟာ သံုးစြဲလြန္းလို ့ ဖြတ္ဖြတ္ေၾကၿပီး စြမ္းအားမဲ့ တဲ့ စကားလံုးေတာင္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ လူႀကီးတေယာက္ရဲ့ ဘ၀ကို မလြဲဧကန္ ေရာက္ရွိ မယ့္ လူငယ္ေတြအေနနဲ ့ "ရင့္က်က္မွဳ" ဆိုတဲ့ အသိစိတ္ဓာတ္ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ေလ့က်င့္တာမ်ဳိးက အလြန္နည္းပါးေနပါေသးတယ္။
.
ေနာက္ၿပီး အသိစိတ္ဓာတ္ ရင့္က်က္မွဳကို သင္ၾကားေလ့က်င့္ေပးတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကလည္း ရွားပါးေနပါတယ္။စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာလည္း သည္လို စိတ္ဓာတ္ ဖြံ ့ၿဖိဳးေရးပညာကို စနစ္တက် ေလ းေလး နက္နက္ သင္ေပးတာမ်ဳိး မရွိေသးပါဘူး။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုရင္ ဆရာ၀န္ အင္ဂ်င္နီယာ စတဲ့ အသက္ေမြးပညာေတြကိုပဲ ဘ၀ရဲ့ ထိပ္တန္း ရည္မွန္းခ်က္လို ျဖစ္ေနေအာင္ ပညာေရးေလာကက ဖန္တီးေပးေနပါတယ္။ သည္လို အတတ္ပညာေတြအေပၚမွာပဲ အာရံု စိုက္ ေနေအာင္ သင္ၾကားေပးေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဆရာ၀န္ႀကီး အင္ဂ်င္နီယာႀကီး တေယာက္ျဖစ္ လာရံုနဲ ့ အသိစိတ္ဓာတ္က အလိုလို ရင့္က်က္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္မွဳ ဆိုတာက ေလ့က်င့္ပြားမ်ား ရတဲ့ ပညာရပ္တခု ျဖစ္ပါတယ္။
.
ပါေမာကၡ အိုဗာစထရိက ရင့္က်က္ေသာ စိတ္ ( The Mature Mind) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ တအုပ္ ကို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ သည္စာအုပ္မွာ ရင့္က်က္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ပိုင္ဆိုင္ ရရွိဖို ့လိုအပ္ခ်က္ ေတြကို ရွင္းလင္းျပထားပါတယ္။ အဓိက တင္ျပထားတာ ကေတာ့ ရင့္က်က္မွဳ ဆိုင္ရာ ကြင္းဆက္ သေဘာတရား(The Linkage Theory of Maturity) ျဖစ္ပါတယ္။
.
ရင့္က်က္သူတေယာက္ျဖစ္လာဖို ့ ဘ၀နဲ ့ဆက္စပ္ေနတဲ့ ကြင္းဆက္ ေျခာက္ခုကို ပါေမာကၡ အိုဗာစထရိက သည္စာအုပ္မွာ ရွင္းျပထားပါတယ္။
.
သည္ကြင္းဆက္ေတြကေတာ့ အသိပညာ ကြင္းဆက္၊ တာ၀န္ကြင္းဆက္၊ ေျပာဆိုဆက္ဆံေရး ကြင္းဆက္၊ လိင္မွဳ ကြင္းဆက္၊ ကိုယ္ခ်င္းစာနာမွဳ ကြင္းဆက္နဲ ့ဒႆနအျမင္ကြင္းဆက္တို ့ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္ကြင္းဆက္ေျခာက္ခုဟာ တခုနဲ ့တခု ဆက္စပ္ေနၿပီး အျပန္အလွန္ အေထာက္အပံ့ျပဳ ေနတဲ့အေၾကာင္း၊ သည္ကြင္းဆက္ေျခာက္ခုကို ျပည့္ၿဖိဳးသန္မာေအာင္ ႀကိဳးစား အားထုတ္တဲ့ သူဟာ ရင့္က်က္တဲ့စိတ္ကို ပိုင္ဆိုင္သူျဖစ္လာမယ့္အေၾကာင္း အိုဗာစထရိက ေျပာပါတယ္။ ။
.
ေမာင္သာမည
.
(ရင့္က်က္မွဳအတြက္ ကြင္းဆက္မ်ား -၂၀၀၃ စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးေသာ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါ သည္။)
.
Ref : http://www.maukkha.org/index.php?option=com_content&view=article&id=1550:2011-07-11-00-09-29&catid=86:feature&Itemid=266
.
လူႀကီးေတြက ကေလးသူငယ္ေတြမွာ မရွိႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားေတြကို ပိုင္ဆိုင္ေနပါတယ္။ အျမင္ သာ ဆံုးကေတာ့ ရုပ္ပိုင္ဆိုင္ရာ ခြန္အားပါ။ ကေလးငယ္တေယာက္ စိတ္ဆိုးတဲ့ အခါ ဖ်က္လို ဖ်က္ဆီးလုပ္တတ္သလိုမ်ဳိး လူႀကီးတေယာက္က စိတ္ဆိုးမာန္ဆိုး ဖ်က္ဆီးမယ္ဆိုရင္ ပ်က္စီးမွဳ ပမာဏအတိုင္းအတာဟာ ကေလး သူငယ္က လုပ္တာထက္ အမ်ားႀကီး ပိုႀကီးမား ပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူငယ္နာ မစင္တဲ့ လူႀကီးေတြဟာ ေလာကအတြက္ အလြန္ အႏၱရာယ္ႀကီး တယ္လို ့ ေျပာေနၾကတာပါ။
.
လူတေယာက္ဟာ အသက္အရြယ္ႀကီးလာတာနဲ ့အမွ် ၾသဇာရွိတဲ့သူ ျဖစ္လာပါတယ္။ မိဘတေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ ဆရာတေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္ရွင္ တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္သမား ေခါင္းေဆာင္တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အရာရွိ တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ အႀကီးအကဲ တေယာက္ ျဖစ္လာတယ္။ တစံုတေယာက္ အေပၚမွာေတာ့ ၾသဇာရွိလာတာပါပဲ။ ၾသဇာ မရွိဘူးဆိုတဲ့ လူႀကီးဆိုတာ ရွားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူႀကီး တေယာက္ရဲ့ စိတ္ဓာတ္ဟာ အသက္အရြယ္နဲ ့အညီ ဖြံ ့ၿဖိဳးရင့္က်က္လာျခင္းမရွိဘဲ ကေလးသူငယ္အဆင့္မွာပဲ ရပ္တံ့ေနမယ္ဆိုရင္ သူ ့ၾသဇာေအာက္မွာ ရွိတဲ့သူေတြ ဘယ္ေလာက္ ဆင္းရဲႀကမလဲ။
.
အသက္အရြယ္ႀကီးလာတာနဲ ့အမွ် ပိုင္ဆိုင္မွဳေတြ မ်ားလာပါတယ္။ လက္နက္ အသံုး အေဆာင္ေတြ မ်ားျပားလာသလို မိတ္ေဆြသဂၤဟေတြ အသင္းအပင္းေတြ မ်ားျပား လာပါတယ္။ လူႀကီးတေယာက္ဟာ လက္နက္ အသံုးအေဆာင္ေတြကို အသံုးျပဳၿပီး သူ ့ရဲ့ စြမ္းအားကို ခ်ဲ ့ထြင္ႏိုင္သလို အသင္းအပင္းအဖြဲ ့အစည္းေတြမွာ ၀င္ေရာက္ျပီး တေယာက္တည္း မလုပ္ႏိုင္တဲ့ အလုပ္ေတြကို စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။ သည္လို စြမ္းအားရွိတဲ့ လူႀကီး တေယာက္က ကေလးသူငယ္စိတ္ဓာတ္ေလာက္နဲ ့ ဦးေဆာင္ေနမယ္ဆိုရင္
.
သူဖန္တီးမယ့္ ေဘးအႏၱရာယ္ဟာ အကန္႔အသတ္ ရွိမွာ မဟုတ္ပါ။
.
"ေနရာမွန္ကို ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္သူရယ္လို ့ ကမၻာ့သမိုင္းမွာ သည္ေန ့အထိ အလံုအေလာက္ မရွိေသးပါဘူး" လို ့ ဂ်ီဘီ ခ်စၥဟုမ္း (G.B. Chisholm) ဆိုတဲ့ စိတ္ကုဆရာ ၀န္တေယာက္က ေျပာဖူးပါတယ္။ သူငယ္နာမစင္တဲ့ လူႀကီးေတြပဲ ေနရာယူထားတာေၾကာင့္ ေနရာမွန္ လူမွန္ ဆိုတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ရွားပါးေနရတာကို ဆိုလိုခ်င္ ပံုရပါတယ္။
.
"အတၱဟိတနဲ ့ပရဟိတကို ဟန္ခ်က္ညီညီ ဒြန္တြဲဖန္တီးေပးႏိုင္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္မွဳမ်ဳိးကို ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့သူေတြ ယေန ့အထိ လံုလံုေလာက္ေလာက္ မရွိေသးတဲ့အတြက္ လူ႔ေလာက ဟာလည္း ကေသာင္းကနင္း ျဖစ္ေနရတယ္" လို ့ ပါေမာကၡ အိုဗာစထရိက ေျပာပါတယ္။
.
ယေန ့လူငယ္ ေနာင္၀ယ္လူႀကီး ဆိုတဲ့ စကားဟာ သံုးစြဲလြန္းလို ့ ဖြတ္ဖြတ္ေၾကၿပီး စြမ္းအားမဲ့ တဲ့ စကားလံုးေတာင္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ လူႀကီးတေယာက္ရဲ့ ဘ၀ကို မလြဲဧကန္ ေရာက္ရွိ မယ့္ လူငယ္ေတြအေနနဲ ့ "ရင့္က်က္မွဳ" ဆိုတဲ့ အသိစိတ္ဓာတ္ဖြံ ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ျပင္ဆင္ေလ့က်င့္တာမ်ဳိးက အလြန္နည္းပါးေနပါေသးတယ္။
.
ေနာက္ၿပီး အသိစိတ္ဓာတ္ ရင့္က်က္မွဳကို သင္ၾကားေလ့က်င့္ေပးတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကလည္း ရွားပါးေနပါတယ္။စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာလည္း သည္လို စိတ္ဓာတ္ ဖြံ ့ၿဖိဳးေရးပညာကို စနစ္တက် ေလ းေလး နက္နက္ သင္ေပးတာမ်ဳိး မရွိေသးပါဘူး။
.
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုရင္ ဆရာ၀န္ အင္ဂ်င္နီယာ စတဲ့ အသက္ေမြးပညာေတြကိုပဲ ဘ၀ရဲ့ ထိပ္တန္း ရည္မွန္းခ်က္လို ျဖစ္ေနေအာင္ ပညာေရးေလာကက ဖန္တီးေပးေနပါတယ္။ သည္လို အတတ္ပညာေတြအေပၚမွာပဲ အာရံု စိုက္ ေနေအာင္ သင္ၾကားေပးေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဆရာ၀န္ႀကီး အင္ဂ်င္နီယာႀကီး တေယာက္ျဖစ္ လာရံုနဲ ့ အသိစိတ္ဓာတ္က အလိုလို ရင့္က်က္လာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္မွဳ ဆိုတာက ေလ့က်င့္ပြားမ်ား ရတဲ့ ပညာရပ္တခု ျဖစ္ပါတယ္။
.
ပါေမာကၡ အိုဗာစထရိက ရင့္က်က္ေသာ စိတ္ ( The Mature Mind) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ တအုပ္ ကို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ သည္စာအုပ္မွာ ရင့္က်က္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ပိုင္ဆိုင္ ရရွိဖို ့လိုအပ္ခ်က္ ေတြကို ရွင္းလင္းျပထားပါတယ္။ အဓိက တင္ျပထားတာ ကေတာ့ ရင့္က်က္မွဳ ဆိုင္ရာ ကြင္းဆက္ သေဘာတရား(The Linkage Theory of Maturity) ျဖစ္ပါတယ္။
.
ရင့္က်က္သူတေယာက္ျဖစ္လာဖို ့ ဘ၀နဲ ့ဆက္စပ္ေနတဲ့ ကြင္းဆက္ ေျခာက္ခုကို ပါေမာကၡ အိုဗာစထရိက သည္စာအုပ္မွာ ရွင္းျပထားပါတယ္။
.
သည္ကြင္းဆက္ေတြကေတာ့ အသိပညာ ကြင္းဆက္၊ တာ၀န္ကြင္းဆက္၊ ေျပာဆိုဆက္ဆံေရး ကြင္းဆက္၊ လိင္မွဳ ကြင္းဆက္၊ ကိုယ္ခ်င္းစာနာမွဳ ကြင္းဆက္နဲ ့ဒႆနအျမင္ကြင္းဆက္တို ့ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္ကြင္းဆက္ေျခာက္ခုဟာ တခုနဲ ့တခု ဆက္စပ္ေနၿပီး အျပန္အလွန္ အေထာက္အပံ့ျပဳ ေနတဲ့အေၾကာင္း၊ သည္ကြင္းဆက္ေျခာက္ခုကို ျပည့္ၿဖိဳးသန္မာေအာင္ ႀကိဳးစား အားထုတ္တဲ့ သူဟာ ရင့္က်က္တဲ့စိတ္ကို ပိုင္ဆိုင္သူျဖစ္လာမယ့္အေၾကာင္း အိုဗာစထရိက ေျပာပါတယ္။ ။
.
ေမာင္သာမည
.
(ရင့္က်က္မွဳအတြက္ ကြင္းဆက္မ်ား -၂၀၀၃ စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးေသာ ေဆာင္းပါး ျဖစ္ပါ သည္။)
.
Ref : http://www.maukkha.org/index.php?option=com_content&view=article&id=1550:2011-07-11-00-09-29&catid=86:feature&Itemid=266